Bezoek aan Bram Dauchy in Wijschate

Bedrijfsprofiel

• Ligging: Kraaistraat 2 - 8953 Wijtschate.
• Grondsoort: zandleem.
• Sector: gemengd bedrijf met melkvee, grove groenten en akkerbouw. 
• Teelten:
  • Grove groenten: witte en rode kool, wortelen, zoete maïs.
  • Akkerbouw: maïs, gras, aardappelen, voederbieten, groenbedekkers. 
• Agro-ecologische principes: niet-kerende grondbewerking, groenbedekkermengsels.

In het kader van het demonstratieproject 'Jonge boeren, levende grond' organiseerde Groene Kring een bezoek aan landbouwer Bram Dauchy in Wijtschate.  Op een zonnige donderdag in maart trokken een enthousiaste groep Groene Kringers en andere geïnteresseerden naar het bedrijf, onder leiding van bedrijfsadviseur Tuur Vandeweyer. 

De namiddag begon in het zaaltje van onZENhof, waar Bram en Tuur hun bedrijf en werkwijze voorstelden. Vervolgens trokken ze het veld in voor een demonstratie van de Boerenbodemtoolbox, een reeks praktische instrumenten om de bodemgezondheid te beoordelen. De deelnemers konden op twee verschillende percelen aan de slag gaan en leerden hoe ze met eenvoudige tools, zoals een spade, een profielspade en een prikstok, waardevolle inzichten kunnen verkrijgen over de bodemkwaliteit. 

De boerenbodemtoolbox

Wat zit er allemaal in de boerenbodemtoolbox?

• Een profielspade,
• Een prikstok, 
• Een schudbox,
• Een microbiometer, 
• Een slaketest.

Niet-kerende grondbewerking 

Bram nam na zijn studies aan de Hogeschool Vives in 2010 het landbouwbedrijf van zijn ouders over. Zijn vader had er al voor gekozen om ploegloos te boeren. Waar zijn vader destijds vooral arbeids- en brandstofbesparing voor ogen had, zag Bram al snel extra voordelen. 

Hij merkte al snel dat er minder kluitvorming was door een verbeterde bodemstructuur. Intensieve bewerkingen zoals rotoreggen worden overbodig door de verkruimelbaarheid van de bodem. Ze hadden een frees gekocht, maar die gebruiken ze al vier jaar niet meer. Bram zaait zijn maïs en wortelen en plant zijn aardappelen zelf. Bij het planten van aardappelen werkt hij met het TerraProtect-systeem van Grimme. Het oogt alsof er minder rugvolume is, maar in werkelijkheid is het gelijkwaardig aan de klassieke methode. Volgens Bram heerst de klassieke gedachte dat een perceel fijn bewerkt moet worden voor het planten, maar hij is ervan overtuigd dat het eerder kwaad dan goed doet om je bodem te veel te bewerken.

Groenbedekkermengsels 

Bram zet sterk in op groenbedekkers (50 hectare) en beschouwt deze als een volwaardige teelt. Hij gebruikt een mengsel van negen verschillende soorten en variëteiten. Dit mengsel wordt over alle percelen ingezaaid, ongeacht de teeltrotatie. Zijn filosofie is dat door een gezonde bodem, de teeltrotatie van ondergeschikt belangrijker is. Het mengsel wordt ingezaaid op de schijveneg. Hij kiest voor een winterhard groenbedekkermengsel met soorten zoals boekweit, bruine mosterd, facelia, Japanse haver, bonte wikke, Perzische klaver …

De gedachtegang achter de winterharde soorten is dat als ze niet kiemen in het najaar, ze in het voorjaar zullen kiemen. Wanneer de temperatuur voldoende hoog is schiet de fotosynthese en het bodemleven terug in gang. Het is als fast food voor de bodem. Het groenbedekkermengsel wordt geklepeld. Andere voordelen zijn de verschillende worteldieptes en de capillaire werking.  

Voordelen van niet-kerende bodembewerking en groenbedekkermengsels 

• Betere draagkracht van de bodem: Hierdoor kunnen ze eerder het veld op, zelfs in nattere omstandigheden. 
• Minder irrigatie nodig: In droge jaren heeft bijvoorbeeld maïs een tragere start, maar groeit uiteindelijk gezonder door dan op klassiek bewerkte percelen. 
• Verbeterde bodemstructuur: Capillaire werking blijft beter behouden, wat leidt tot een betere waterhuishouding. 
• Verhoogd koolstofgehalte: Sinds de inzet van groenbedekkers is het koolstofgehalte in de bodem gestegen van gemiddeld 1,1-1,2% naar 1,5-2,3%. Dit draagt bij aan een betere bodemvruchtbaarheid en stimuleert het bodemleven. 

Met deze methoden bewijst Bram Dauchy dat regeneratieve landbouw niet alleen de bodemgezondheid verbetert, maar ook economisch en praktisch haalbaar is. Zijn innovatieve aanpak kan een inspiratie zijn voor veel andere boeren die willen inzetten op een duurzame toekomst. 

Belangrijke inzichten uit het bezoek 

Een gezonde bodem herken je aan ... 

• Een geur die doet denken aan bosgrond: dit wijst op een rijk bodemleven en actieve schimmels. 

• Regenwormen die zorgen voor luchtige grond: een goede bodem bevat zo’n 40 regenwormen per profielspade. 

• Paddenstoelen als teken van een goed functionerend ecosysteem. 

• Veel witte wortels, wat duidt op actieve groei en een gezonde bodemstructuur. 

De rol van schimmels en plantenwortels 

• Schimmels helpen bij het verlengen van de wortels en verbeteren zo de opname van voedingsstoffen. 

• De bodem wil van nature altijd bedekt zijn – groenbedekkers ondersteunen dit natuurlijke proces. 

• Een bodem zonder groene aanslag is gezonder en functioneert beter. 

• Ook al lijkt een plantje klein, wat er onder de grond gebeurt, is veel groter. Het bodemleven, zoals schimmels en bacteriën, speelt een cruciale rol in de groei en gezondheid van de plant. 

Praktische voordelen van een gezonde bodem 

• Minder kracht nodig: Met een goed werkende bodem kan je met minder pk’s hetzelfde werk verrichten, wat brandstof bespaart. 

• Efficiënter waterbeheer: Een luchtige bodem met veel poriën zorgt voor een betere vochtopname en minder verdichting.