1. Waarover gaat de natuurherstelwet nu precies?
Europese lidstaten slagen er niet in om het verlies aan biodiversiteit terug te dringen en om te keren. Daarom worden de Europese natuurdoelstellingen nu bindend en gebundeld vastgelegd in één wet: de natuurherstelwet. Een nieuw belangrijk element is dat er niet alleen gekeken wordt naar natuurherstel in speciale natuurbeschermingszones, maar ook daarbuiten: in steden, rivieren en landbouwgebied. Daarbovenop wil men natuurgebieden nog eens verbinden.
2. Welke natuur valt onder deze wet?
Binnen de Europese Unie moet 20% van de oppervlakte beschermd worden als natuur. Daarom zal elke lidstaat extra maatregelen moeten nemen om die natuur te herstellen en te beschermen. In eerste instantie gaat het over de afgebakende natuurgebieden die ook voorwerp van discussie zijn in het stikstofdossier. Vanaf 2030 vallen alle gebieden, afgebakend natuurgebied of niet, waar zich natuurtypes bevinden onder deze regelgeving.
Eén van de andere doelstellingen is het herstellen van voormalige veengebieden in landbouwgebruik, bijvoorbeeld door vernatting. Daarvan liggen er ook een aantal in Vlaanderen.
3. Wordt er ook naar landbouw gekeken?
Als het gaat over biodiversiteitsmaatregelen wordt er vaak naar natuurgebieden gekeken. In de natuurherstelwet wordt er echter ook gefocust op biodiversiteit in landbouwgebied. Meer specifiek moet het aantal vlinders en bestuivers (bijvoorbeeld bijen) toenemen, moeten er meer poelen, hagen en houtkanten komen en moet er meer organische koolstof in de bodems opgeslagen worden.
4. Wat betekent dat voor jonge boeren?
Ook al is dit akkoord, in vergelijking met het initiële voorstel, beter haalbaar voor boeren, de potentiële impact van de natuurherstelwet blijft groot. Voor Groene Kring situeren zich de grootste knelpunten binnen de druk op toegang tot grond en de vergunningsverlening.
Hoewel sommige wijzigingen rekening lijken te houden met het knelpunt rond toegang tot grond, blijft vergunningverlening een moeilijker verhaal. Zodra vanaf 2030 bepaalde natuurtypes ook buiten de afgebakende natuurgebieden beschermd moeten worden, dreigt dit verhaal een stikstofdossier op steroïden te worden.
5. Wat doet Groene Kring?
De natuurherstelwet staat al langer op de radar van Groene Kring. Onze standpunten werden duidelijk gemaakt via syndicale acties, opiniestukken in de pers en gesprekken met Europese beleidsmakers. Groene Kring is vragende partij zodat Vlaanderen, net zoals na het initiële wetsvoorstel, opnieuw een grondige impactanalyse laat uitvoeren voor het Vlaamse niveau en evenredig hiermee verder standpunt inneemt.
Groene Kring blijft erop toezien dat een doorgedreven natuur- en milieubeleid er niet voor zal zorgen dat er in de toekomst een boerenherstelwet nodig is. In de uiteindelijke natuurherstelwet is het ontoelaatbaar dat het verkrijgen van vergunningen of gebruiken van landbouwgrond verder onder druk komen te staan.